Czcionka

KATYŃ- pamięć o 80. rocznicy zbrodni
na polskich jeńcach wojennych

11 kwietnia 1943 r. niemiecka Agencja Transocean poinformowała o "odkryciu masowego grobu ze zwłokami 3 tys. oficerów polskich" w Katyniu, a dwa dni później informacje te ogłoszono oficjalnie na konferencji w Berlinie. 13 kwietnia jest obchodzony jako rocznica zbrodni katyńskiej.(PAP)

posłuchaj:

Trzeciego kwietnia 1940 r. z obozu dla jeńców wojennych w Kozielsku wyruszył w kierunku Smoleńska pierwszy transport polskich oficerów. Dzień lub dwa dni później zostali oni rozstrzelani w lesie katyńskim.
W ten sposób rozpoczęła się realizacja podjętej 5 marca 1940 r. przez najwyższe kierownictwo partii komunistycznej ZSRR ze Stalinem na czele decyzji o wymordowaniu polskich jeńców wojennych i więźniów politycznych.

(Gniezno- Tablica Katyńska- foto. K.W.)

Ofiarami zbrodni katyńskiej padło, wedle dzisiejszej wiedzy, 14546 jeńców wojennych – oficerów Wojska Polskiego i policjantów wziętych do niewoli sowieckiej we wrześniu 1939 r. – oraz 7305 więźniów politycznych. Wszyscy zostali zabici strzałem w tył głowy przez katów ze stalinowskiej policji politycznej, NKWD.

posłuchaj:

Masowe groby oficerów z Kozielska i Starobielska znajdują się w Katyniu i Charkowie, a policjantów z obozu w Ostaszkowie – w Miednoje pod Twerem. W 2000 r. powstały tam polskie cmentarze wojenne, gdzie pomordowani jeńcy znaleźli godne upamiętnienie. (http://katyn.polskiswiat.online)

Znacznie mniej wiadomo o losach rozstrzelanych więźniów politycznych. Znamy zaledwie połowę ich nazwisk i jedno, z zapewne kilku miejsc spoczynku: w Bykowni pod Kijowem, gdzie na otwartym w 2012 r. cmentarzu wojennym, symbolicznie upamiętniono wszystkich więźniów straconych na sowieckiej Ukrainie. Inne, prawdopodobne, miejsce pochówku więźniów to Kuropaty pod Mińskiem; w przypadku Białorusi nie mamy nawet listy pomordowanych.

posłuchaj:

Trzecia – pośrednia – kategoria ofiar zbrodni katyńskiej to najbliżsi zabitych.

Na zasadzie odpowiedzialności zbiorowej ponad 60 tys. członków rodzin rozstrzelanych więźniów zostało 13 kwietnia 1940 r. deportowanych do północnego Kazachstanu.